Triệu chứng sán chó lên não

Viêm màng não là tình trạng viêm của màng bảo vệ xung quanh não bộ và hệ thống tủy sống. Nguyên nhân thường gặp là do nhiễm vi trùng, virus, nấm, giun sán ký sinh trùng, ngoài ra một số tác nhân vật lý, hóa học hoặc các tế bào ung thư cũng có thể gây ra.

Vòng tròn mầu đỏ hình ảnh ấu trùng sán chó Toxocara tạo khối u trong não

Triệu chứng sán lên não có thể làm tăng chỉ số máu gấp 10 lần

Hiện nay nguyên nhân nhiễm giun sán ký sinh trùng là một trong những nguyên nhân gây viêm màng não có tăng bạch cầu ái toàn có tỉ lệ nhiễm cao. Khi là xét nghiệm ở người bị bệnh này thấy bạch cầu ái toán có thể tăng tới 10 tế bào bạch cầu ái toan/mm3 dịch não tủy hoặc chiếm 10% tổng số tế bào trong dịch não tủy.

Mặc dù lây nhiễm qua đường miệng nhưng giun sán chó có thể lên não

Nguyên nhân làm giun sán xâm nhập vào cơ thể chủ yếu qua đường tiêu hóa khi ăn phải thức ăn còn sống hoặc chưa nấu chín kỹ có chứa mầm bệnh ngoài ra có thể gặp ở những người làm việc trong môi trường có mầm bệnh thì giun sán chó Toxocara có thể xuyên qua da vào trong cơ thể gây bệnh.

Nên xét nghiệm các loại giun sán sau khi có dấu hiệu đau đầu kéo dài

Các loại giun sán ký sinh có thể gây nên viêm màng não gồm có: giun mạch (Angiostrongylus cantonensis), giun đầu gai (Gnathostoma spinigerum), sán máng (Schistosoma haematobium), sán gạo heo (Cysticercus cellulosae), giun đũa chó/mèo (Toxocara spp)…

Chú ý nhất là hiện nay tỉ lệ người nhiễm giun đũa chó mèo ngày càng nhiều. Giun đũa chó mèo hay còn được gọi là sán chó. Sán chó tồn tại nhiều trong cơ thể chó mèo ở vùng nhiệt đới, có ít hơn ở vùng cận nhiệt đới.

Nhiều bệnh nhân rất khó nhận triệu chứng sán chó lên não do các triệu chứng đều không quá đặc hiệu. Một số triệu chứng sán chó lên não được liệt kê sau:

Biểu hiện lâm sàng của nhiễm ấu trùng sán dải heo hệ thần kinh trung ương thay đổi theo vị trí tổn thương, số lượng ký sinh trùng, và đáp ứng miễn dịch của người bệnh. Nhiều bệnh nhân không có triệu chứng. Triệu chứng có thể bao gồm:

Động kinh: phổ biến nhất (70%).

Đau đầu, chóng mặt.

Đột quy. Liệt nửa người, có thể liên quan đến đột quỵ, hoặc liệt Todd.

Rối loạn tâm thần.

Biểu hiện ban đầu của hầu hết các triệu chứng sán chó lên não  thường là bán cấp đến mãn tính, những cơn động kinh thường sẽ là cấp tính.

Những phát hiện bất thường về thể chất thường xảy ra ít hơn, phụ thuộc vào vị trí nang sán chó ở hệ thần kinh:

Suy giảm nhận thức.

Rối loạn ngôn ngữ / Vận động.

Liệt thần kinh vận nhãn.

Liệt nửa người, có thể liên quan đến đột quỵ, hoặc liệt Todd

Mất cảm giác nửa người.

Tăng/giảm phản xạ cơ thể.

Rối loạn tư thế khi di chuyển.

Đau đầu là dấu hiệu thường gặp khi ấu trùng giun sán gây tổn thương não

Ngoài ra có một số dấu hiệu triệu chứng bệnh sán chó có thể biểu hiện sớm hơn triệu chứng sán chó lên não như: Ngứa da dị ứng đã trị da liễu nhiều đợt không dứt điểm, đau bụng kéo dài, rối loạn tiêu hóa, ngứa mắt mờ mắt giảm hoặc mất thị lực…

Chẩn đoán viêm màng não do ký sinh trùng được dựa trên các triệu chứng lâm sàng, vùng dịch tễ của bệnh, tiền sử tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ, xét nghiệm dịch não tủy.

Để chuẩn đoán viêm màng não do sán chó gây ra cần dựa vào các triệu chứng lâm sàng, yếu tố dịch tễ, các yếu tố nguy cơ, xét nghiệm dịch não tủy, chụp CT hoặc MRI não bộ.

Trong xét nghiệm cân lâm sàng có thể thấy bạch cầu ái toan có thể tăng hoặc không trong công thức máu, xét nghiệm miễn dịch Elisa tìm kháng thể kháng sán chó dương tính, xét nghiệm dịch não tủy thấy tỉ lệ bạch cầu ái toan tăng cao.

Trên phim chụp CT-Scanner hoặc MRI sọ não có thể gợi ý thấy hình ảnh tổn thương viêm màng não và có thể có hình ảnh tổn thương não tủy đi kèm. Sinh thiết não có thể được sử dụng trong trường hợp nặng.

Vòng tròn mầu trắng ấu trùng sán chó Toxocara quận tròn trong não, trên phim chụp MRI sọ não

Điều trị chuyên khoa nội bệnh sán chó lên não

Điều trị bệnh sán chó lên nào bằng các thuốc diệt ký sinh trùng kết hợp thuốc kháng viêm và các thuốc khác để giảm viêm, giảm đau, giảm áp lực não diệt ấu trùng trong não. Sau khi ấu trùng bị tiêu diệt bởi các thuốc đặc hiệu, các tế bào bạch cầu trong máu sẽ tự dọn dẹp làm lành ổ viêm. Chữa trị sớm vết thương lành sớm có ý nghĩa quan trọng trong việc phòng các biến chứng liệt tử vong cho người bệnh. Điều nội khoa bệnh ấu trùng giun sán trong não ít tốn kém, tỷ lệ khỏi bệnh rất cao, mang lại niềm tin và sự yên tâm nơi người bệnh.

Phòng khám Chuyên khoa nội ký sinh trùng Ánh Nga triển khai dịch vụ xét nghiệm tầm soát sớm bệnh giun sán cho người lớn và trẻ em trên 2 tuổi, mục đích của xét nghiệm là phát hiện sớm, điều trị sớm, phòng biến ấu trùng lên não, phòng bệnh còi xương, suy dinh dưỡng ở trẻ nhỏ do nhiễm giun sán, phòng thiếu máu, thiếu sắt ở phụ nữ có thai do nhiễm giun sán, nguy cơ dẫn đến sảy thai, thai suy, thai yếu, sinh con thiếu tháng.

Phòng khám Ánh Nga mở cửa từ 7 giờ sáng tới 5 giờ chiều các ngày từ thứ 2 đến thứ 7. Phòng khám ngưng nhận bệnh từ 3 giờ chiều để phục vụ người bệnh nhận kết quả

Phòng giun sán lên não bằng cách nào?

Phòng bệnh là biện pháp quan trọng lại an toàn dễ thực hiện, hiệu quả cao, không tốn kém khi mỗi người chỉ cần thực hiện rửa tay thường xuyên, không ăn tiết canh, không ăn thịt tái sống

Bác sĩ: Nguyễn Ngọc Ánh

Phòng khám ký sinh trùng Ánh Nga