Những Điều Cần Biết Về Bệnh Viêm Phế Quản
Viêm phế quản cấp là tình trạng viêm nhiễm cấp tính của niêm mạc phế quản ở người trước đó không có tổn thương. Bệnh khỏi hoàn toàn không để lại di chứng. Nguyên nhân có thể do nhiễm virus, vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng giun sán.
Tại sao trẻ em dễ bị viêm phế quản cấp
Viêm phế quản cấp có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào nhưng nhiều nhất là trẻ em và người già. Bệnh hay xảy ra về mùa đông và đầu mùa xuân. Bệnh tiến triển lành tính. Khỏi hoàn toàn và không để lại di chứng.
Những nguyên nhân nào gây viêm phế quản?
Viêm phế quản cấp do virus
Viêm phế quản cấp do virus chiếm 50 tới 90% các trường hợp viêm phế quản cấp. Người ta đã ghi nhận có trên 180 loại virus gây bệnh. Các virus thường gặp nhất là các Myxovirus (virus cúm và virus á cúm), các Rhinovirus, Coronavirus, virus đại thực bào đường hô hấp (Respiratory Syncticial Virus), Adenovirus, Enterovirus (coxsackie và echovirus) và một số chủng Herpes virus (CMV, Varicellae).
Viêm phế quản cấp do vi khuẩn
Viêm phế quản cấp do vi khuẩn ít gặp hơn các trường hợp viêm phế quản cấp do virus. Trong số các vi khuẩn gây viêm phế quản cấp thường gặp nhất là các vi khuẩn nội bào như Mycoplasma pneumoniae, và Chlamydia pneumoniae (nguyên nhân của 25% các trường hợp viêm phế quản cấp).
Viêm phế quản cấp do phế cầu và Hemophillus influenzae thường ít gặp ở người lớn, hay đi kèm với sốt và các dấu hiệu ngoài đường hô hấp. Xét nghiệm tìm vi khuẩn gây bệnh thường âm tính ở 80 đến 95% các trường hợp viêm phế quản cấp.
Viêm phế quản do ký sinh trùng giun sán
Bệnh ấu trùng giun lươn, giun đũa chó Toxocara, sán lãi chỉ, giun móc, sán dây khi bị nhiễm vào cơ thể một số ấu trùng xâm nhập vào máu và tới phổi gây nên những cơn ho, khó thể nhẹ, tức ngực giống như bệnh viêm phế quản phổi do lao, do ung thư, do virus, vi khuẩn. Bệnh ít chịu tác dụng bởi thuốc kháng sinh.
Ho, tức ngực kéo dài khạc đờm ra máu ở bệnh nhân xét nghiệm máu nhiễm ấu trùng giun lươn
Do đó, tình trạng thường kéo dài, tái đi tái lại ảnh hưởng nhiều đến sức khoẻ thể chất, tinh thần người bệnh. Chẩn đoán viêm phế quản phổi do ký sinh trùng giun sán bằng xét nghiệm máu, được triển khai tại các phòng khám bệnh chuyên khoa ký sinh trùng
Viêm phế quản do hít phải hơi độc
Khói thuốc lá, chlorine, amoniac, acid, dung môi công nghiệp, hơi độc chiến tranh.
Viêm phế quản do yếu tố dị ứng
Viêm phế quản cấp xảy ra ở trẻ em giống như cơn hen phế quản, viêm phế
ra ở trẻ em giống như quản cấp cũng hay xảy ra trên người hen, mày đay, phù Quinck.
Viêm phế quản da nguyên nhân thuận lợi
- Thay đổi thời tiết, nhiễm lạnh đột ngột.
- Cơ thể suy mòn, còi xương, suy dinh dưỡng ở trẻ em, suy giảm miễn dịch.
- Ứ đọng phổi do suy tim.
Mắc các bệnh của phổi như lao phổi và ung thư phổi. Môi trường sống ẩm thấp nhiều khói bụi.
Những tổn thương tại phổi khi viêm phế quản cấp là gì?
Vị trí tổn thương: tổn thương giải phẫu thấy ở phế quản gốc, phế quản thuỳ, có thể cả khí quản và phế quản tận.
Những tổn thương thấy được: niêm mạc phế quản bị phù nề, mạch máu giãn to, có lớp dịch nhầy, mủ bao phủ, xâm nhập bạch cầu đa nhân, tế bào biểu mô bị bong và có chỗ bị loét, các tuyến nhầy phì đại và tăng tiết.
Dấu hiệu triệu chứng nào nhận biết bệnh viêm phế quản?
Viêm phế quản cấp do virus bắt đầu điển hình bằng viêm long đường hô hấp trên với các biểu hiện hắt hơi, sổ mũi và/hoặc viêm mũi họng. Tổn thương viêm lan xuống đường hô hấp dưới biểu hiện trước tiên bằng ho khan, họ từng cơn, họ ông ổng. Bệnh toàn phát gồm 2 giai đoạn:
Giai đoạn đầu chưa tăng tiết dịch
Bệnh nhân thường có cảm giác rát bỏng sau xương ức (liên quan đến viêm khí phế quản), cảm giác này tăng lên khi ho, đau ngực nguồn gốc do cơ vì họ liên tục. Ho khan, có khi họ ông ổng, họ từng cơn, khàn tiếng.
Triệu chứng toàn thân: thường sốt mức trung bình, khoảng 38°C. Nhức đầu, mệt mỏi, đau mình mẩy, biếng ăn. Khám phổi lúc đầu bình thường, sau có thể thấy rải rác có ran rít và ran ngáy. Giai đoạn này kéo dài 3-4 ngày thì chuyển sang giai đoạn ướt.
Giai đoạn ho khạc đờm sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ như thế nào?
Cảm giác đau rát bỏng sau xương ức giảm dần rồi hết hẳn, khó thở nhẹ, ho khạc đờm nhầy hoặc đờm vàng-mủ. Nghe phổi có thể có ran ngáy và ran ẩm, gõ không thấy vùng đục. Giai đoạn này kéo dài 4-5 ngày và khoảng 10 ngày thì khỏi hẳn.
Ở một số trường hợp ho khan kéo dài nhiều tuần lễ (tăng tính phản ứng phế quản sau nhiễm trùng).
Đôi khi bệnh bắt đầu một cách rầm rộ: sốt cao, họ nhiều, có thể họ ra máu... Nếu ở người lớn tuổi nghiện thuốc lá có họ ra máu cần chú ý tìm ung thư phế quản bằng cách soi phế quản kể cả trong trường hợp X-quang không có biểu hiện gì rõ rệt.
Dấu hiệu X-quang trong viêm phế quản cấp thường không có gì đặc biệt, có thể thấy thành phế quản dày. Xét nghiệm: công thức bạch cầu và máu lắng tăng vừa phải. Cấy đờm thấy nhiều loại vi khuẩn nhưng ít có giá trị để chẩn đoán và thông thường không có chỉ định làm xét nghiệm này.
Hình ảnh u nang sán gây tổn thương phổi tại thuỳ dưới bên trái
Những trường hợp bị viêm phế quản tái đi tái lại, uống kháng sinh chỉ bớt một thời gian sau đó lại bị lại cần quan tâm đến nhiễm ký sinh trùng tại phổi, bao gồm bệnh ấu trùng giun đũa chó Toxocara, bệnh amib, bệnh sán lãi chó, bệnh giun đũa, bệnh giun lươn, bệnh giun móc, bệnh sán dây. Triệu chứng chung của nhiễm ký sinh trùng tại phổi là ho, khò khè, khó thở nhẹ, tức ngực.
BS CK II. Trần Nam Hải
PHÒNG KHÁM QUỐC TẾ ÁNH NGA
CHUYÊN GIA VỀ NGỨA VÀ GIUN SÁN
Địa chỉ: 76 Trần Tuấn Khải, P.5, Q.5, TP. HCM
Thời gian khám bệnh từ thứ 2 đến thứ 7
Mở cửa từ 7 giờ sáng đến 5 giờ chiều
Điện thoại: 02838302345 - Zalo 0912171177
